Advies van de Psychologencommissie over de wettelijke regeling van het beroep van coach
Regeling van het beroep van coach
De Psychologencommissie is van mening dat de wettelijke regeling van het beroep van coach onrealistisch lijkt.
Ze vindt dat coaching niet als een aparte beroepsactiviteit moet worden beschouwd, en ook niet als een te beschermen titel, maar wel als een instrument, een specialisatie of een techniek die kan worden ingezet door specifieke en geïdentificeerde beroepsbeoefenaars (zoals dat ook het geval is voor psychotherapie).
Regeling van het beroep van coach
De Psychologencommissie is van mening dat de wettelijke regeling van het beroep van coach onrealistisch lijkt.
Ze vindt dat coaching niet als een aparte beroepsactiviteit moet worden beschouwd, en ook niet als een te beschermen titel, maar wel als een instrument, een specialisatie of een techniek die kan worden ingezet door specifieke en geïdentificeerde beroepsbeoefenaars (zoals dat ook het geval is voor psychotherapie).
Context
Dit advies volgt op een ontwerpresolutie om het beroep van coach wettelijk te reguleren, ingediend op 17 september 2025
De ontwerpresolutie benadrukt dat op vandaag noch de titel, noch het beroep van coach gereglementeerd worden door de Belgische staat. Iedereen kan zich dus ‘coach’ noemen en coachingactiviteiten uitoefenen, zonder dat daarvoor een opleiding of specifieke ervaring vereist is.
Het ontbreken van een wettelijk kader opent de deur voor ontsporingen zoals misbruik van kwetsbaarheid, psychologische beïnvloeding of financiële uitbuiting. Dit verzwakt de positie van de gebruikers en schaadt de geloofwaardigheid van de sector.
De ontwerpresolutie vermeldt drie opties:
- Een strikt verbod op ‘coaches’;
- Een gedoogbeleid en een selectief vervolgingsbeleid (huidig kader);
- Het creëren van een wettelijk kader dat het beroep van ‘coach’ reguleert. Deze regeling zou enerzijds bepalen wie de titel van ‘coach’ mag dragen en anderzijds de regels vastleggen voor de uitoefening van coachingactiviteiten.
De ontwerpresolutie past binnen de derde optie.
Problematiek
Het invoeren van een regelgeving blijkt om meerdere redenen complex of niet passend:
- De diversiteit van de sectoren waarin coaches actief zijn maakt het haast onmogelijk om een gemeenschappelijk deontologisch kader uit te werken.
- Het invoeren van uniforme wettelijke bepalingen voor ‘coaches’ en ‘coaching’ zou kunnen leiden tot een disproportionele complexiteit op administratief en juridisch vlak.
- Er bestaat bovendien veel verwarring over de capaciteiten, de competenties, de werkmethodes en de kennis van bepaalde coaches die diensten aanbieden in domeinen die nauw aansluiten bij het werkveld van psychologen (denk aan life coaches, loopbaancoaches, welzijnscoaches, bedrijfscoaches, enzovoort). Deze coaches worden vaak zonder onderscheid gelijkgesteld met psychologen, terwijl die laatste nochtans over een erkend diploma beschikken en ingeschreven zijn bij de Psychologencommissie.
- Het is daarnaast weinig waarschijnlijk dat een dergelijk regelgevend kader zou voldoen aan het proportionaliteitsbeginsel, zoals vereist door het Europese recht en de Belgische wetgeving (wet van 27 oktober 2020 betreffende de evenredigheidsbeoordeling voorafgaand aan de invoering of de wijziging van een beroepsreglementering).
Denkpistes
De titel van coach wordt door veel psychologen gebruikt om toegankelijker te zijn en hun specialisatie te verduidelijken (bijv. coaching bij burn-out, life coaching). Voor hen is coaching een aanvullend instrument of een aanvullende titel, wat een wettelijke regelgeving in zekere zin rechtvaardigt.
Momenteel zet het gebrek aan controle op de uitoefening van coachingactiviteiten sommige psychologen er ook toe aan om de titel van psycholoog in te ruilen voor die van coach.
De Psychologencommissie stelt een vierde optie:
- coaching niet beschouwen als een aparte beroepsactiviteit of als een te beschermen titel, maar als een instrument, een specialisatie of een techniek die kan worden ingezet door verschillende beroepsbeoefenaars.
Deze benadering sluit aan bij de logica die werd gevolgd bij de regulering van de psychotherapie in 2016. Sindsdien wordt psychotherapie immers beschouwd als een specialisatie die is voorbehouden aan bepaalde gezondheidszorgbeoefenaars die over de vereiste opleiding en vaardigheden beschikken.
Vanuit dit perspectief zou het niet de bedoeling zijn om het beroep van coach te reguleren, maar wel om te bepalen wie op legitieme wijze coachingactiviteiten mag aanbieden, en wie op legitieme wijze de titel van coach mag dragen binnen zijn of haar beroepsuitoefening, vooral wanneer die betrekking heeft op gevoelige domeinen waarbij een vertrouwens- en afhankelijkheidsrelatie met de beroepsbeoefenaar bestaat, met name op het vlak van geestelijke gezondheid en welzijn.
Het lijkt relevant om coaching duidelijk te definiëren en de uitoefening van coachingactiviteiten voor te behouden aan gekwalificeerde professionals. Die zouden, aanvullend op hun initiële opleiding, een specifieke coachingopleiding moeten volgen die aan duidelijk vastgelegde criteria voldoet.
Besluit
De Psychologencommissie stelt een vierde optie voor: coaching moet niet als een aparte beroepsactiviteit moet worden beschouwd, en ook niet als een te beschermen titel, maar wel als een instrument, een specialisatie of een techniek die kan worden ingezet door specifieke en geïdentificeerde beroepsbeoefenaars (zoals dat ook het geval is voor psychotherapie).
De Psychologencommissie stelt een vierde optie voor: coaching moet niet als een aparte beroepsactiviteit moet worden beschouwd, en ook niet als een te beschermen titel, maar wel als een instrument, een specialisatie of een techniek die kan worden ingezet door specifieke en geïdentificeerde beroepsbeoefenaars (zoals dat ook het geval is voor psychotherapie).